Kültürlerarası Etkileşim Sürecinde Tarihî Kimliği İle Çanakkale Türküsü Ve Varyantları Üzerine Analitik Bir Bakış

Abstract

Çanakkale Türküsü'nün yayıldığı coğrafi alanı, Türk kültüründe ve farklı kültürlerde kazandığı anlamlarını, melodik ve tematik değişikliklerini notalar, ses kayıtları ve güfte metinleri üzerinden ortaya koymayı hedefleyen bu çalışma altı ana bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde, Çanakkale Türküsü'nün kökeniyle ilgili tartışmalar ve bu konudaki temel sorun tanıtılmış; çalışmanın amacı, kapsamı ve çalışmada kullanılan yöntemler açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünü meydana getiren ?Türkçe Güfte İle Seslendirilen `Çanakkale Türküsü' Örnekleri? başlığında, Çanakkale Türküsü'nün Türkiye'de ve Türkiye dışında Türkçe güfte ile yayımlamış notaları ve ses kayıtları başlıklar halinde sıralanmış; başlıkların altında da, örnek eserle ilgili melodik, stilistik ve analitik inceleme sonuçlarına yer verilmiştir. Bu bölümün sonunda, notalardan, ses kayıtlarından ve çeşitli yazılı-basılı dokümanlardan bir araya getirilen güfte metinlerine yönelik tipolojik inceleme sonuçları tablolar halinde gösterilmiştir. Üçüncü bölüm, ?Türkçe'den Farklı Dillerde Seslendirilen `Çanakkale Türküsü' Örnekleri? başlığıyla verilmiş ve bu bölümde, Yunanca, Makedonca, Arnavutça, Gorançe gibi dillerde icra edilmiş ses kayıtları başlıklar halinde gösterilmiştir. Her bir başlığın altında ise, örnek eserle ilgili melodik, stilistik ve analitik analiz sonuçlarına yer verilmiştir. Dördüncü bölümü meydana getiren ?Enstrümantal Örnekler? başlığında, Çanakkale Türküsü'nün Türk, Yunanlı ve Makedon sanatçılar tarafından enstrümantal olarak icra edilmiş örnekleri, ses kayıtları üzerinden incelenmiştir. Bu kapsamda, yine, melodik, stilistik ve analitik analiz sonuçlarına yer verilmiştir. ?Vokal+Enstrümantal ve Enstrümantal Tarzda Seslendirilmiş Örneklerde Aranağme Çeşitliliği? başlığı çalışmanın beşinci bölümünü meydana getirmektedir ve incelenen eserlerdeki aranağme hususiyetleri bu bölümde ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise, çalışma neticesinde Çanakkale Türküsü'nün varyantları ile ilgili varılan son durum hakkında genel bir değerlendirme yapılmaktadır.

This study has six main chapters and aims to represent; the melodic and thematic modifications of Çanakkale Song with music-notes, audio recordings and lyrics texts; geographical areas in which Çanakkale Song has become widespread; the senses that Çanakkale Song has attained in Turkish and other cultures. In introduction, it is demonstrated not only the methods, the context and the purpose of this study, but also the argumentations about the origin of Çanakkale Song and the elementary inquiry in this matter. The second chapter is presented under the title of ?The Illustrations of Çanakkale Song Vocalized with Turkish Lyrics?; notations and the audio recordings of Çanakkale Song that are broadcasted with Turkish lyrics both inside and outside Turkey, are sorted as subtitles. Under these subtitles, it is given place for the results of melodic, stylistic and analytical analysis. At the end of the second chapter, the results of the typological analysis which are gathered from notations, audio recordings and several written-printed documentaries are designated with charts. The third chapter?s title is given as ?The Illustrations of Çanakkale Song Vocalized in Different Languages Other Than Turkish?. In addition, the audio-recordings of the song which vocalized in Greek, Macedonian, Albanian, Gorani, etc. are presented with subtitles. Under each title, melodic, stylistic and analytic analysis results of related sample-piece are given place. ?Instrumental Samples? is the title of the forth chapter. This chapter is included the samples of Çanakkale Song that were performed instrumentally by Turkish, Greek and Macedonian performers. These samples are examined over the audio recordings. In this concept, it is again presented melodic, stylistic and analytic results of analysis. The fifth chapter is composed of the title ?Intro Diversity in Samples Sung in Vocal+Instrumental and Instrumental Style?; in this chapter, it is pointed out the specialties of intro tunes of the examined pieces. In conclusion, it is designated a general assessment about the ultimate statement of variants of Çanakkale Song as a result of the study.