Türkiye Tüketim Harcaması Esneklik Tahminleri, 2003

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 2003 yılında yayımlanmış Hanehalkı Bütçe Anketini kullanarak, Türkiye'de tüketim harcaması esnekliklerini incelemek, değişik gelir düzeylerinde 12 farklı harcama kaleminin benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Bu amaçla harcama gruplarına 9 değişik kalıpta Engel eğrileri denenmiş ve bunlardan en uygunları ekonometrik yöntemlerle seçilmiştir. Ele alınan harcama gruplarından, gıda, alkol harcamaları, haberleşme ve sağlık harcamalarının zorunlu mal niteliğinde olduğu bulunmuştur. Diğer harcama kalemleri ise ( giyim, mobilya, vb.) lüks tüketim malı niteliğinde bulunmuştur. Denenen denklem kalıplarından hiçbiri konut harcamaları için uygun çıkmamıştır. Toplam harcama esneklikleri dışında hanehalkı büyüklük esneklikleri de incelenmiş ve bu esnekliğin artı ya da eksi yönde olmasına göre 12 farklı mal grubunun toplam harcama içinde olan paylarındaki değişiklikler irdelenmiştir. Genel olarak lüks tüketim mallarında hanehalkı büyüklüğü esnekliği eksi çıkmış; dolayısıyla hane büyüdükçe bu mal gruplarının toplam harcamadaki payları düşmüştür. Zorunlu mallar da ise bu durumun tam tersi gözlemlenmektedir

The main objective of this study is the analysis of household consumption pattern in Turkey for 2003. This paper examines the expenditure patterns of general households in Turkey and the 5 level expenditure groups, as well. For 5 different expenditure groups nine functional forms of Engel curves are tried in order to find the most suitable economic equation for the expenditure patterns. For these equations, the explanatory variables are the total expenditures and household size. The most suitable equations are used to estimate the elasticities of total expenditure and household size. In this study, food, alcohol, communication and health expenditures are found as necessity goods. For the other categories in the expenditures, they are seemed as luxury. Moreover, none of the functional forms was appropriate for the housing expenditures. We also try to determine, which goods are applicable to economies of scale via household size. We found that the luxury goods are applicable to economies of scale. On the other hand, the necessity goods are not applicable.