The sounds of political actions in the streets of Istanbul

Abstract

POMAK PERSPEKTİFLERİ: KÖKENLERİNE DAİR TARTIŞMALAR, ETNİK ARAŞTIRMALAR VE PESNA GELENEĞİ ÖZET Bu tezin konusu, Bulgaristan ve Türkiye?de yaşayan Pomakların etnik kökeni hakkında süregelen tartışmalardan yola çıkarak Pomak geleneğinin bir ürünü olan pesna?yı araştırmaktır. Pomaklar konusunda gerek ulusal gerekse de uluslararası gerçekleştirilen çalışmaların yanı sıra, bu tezin de Pomaklar için önemli bir köprü oluşturması hedeflenmektedir. Bu hedefe ulaşmak için hem Bulgaristan hem de Türkiye?de birçok Pomak köyü ziyaret edilmiş ve buralardan pesna örnekleri kaydedilmiştir. Toplanan pesna örnekleri günümüz müzik insanlarının anlayabileceği şekilde notaya alınmıştır. Böylelikle pesnaların sadece sözlü uygulamalarda kalmayıp yazılı geleneğe de aktarılması ve aslının korunması yönünde çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Dört bölüm altında gerçekleştirilen bu çalışmanın, birinci bölümünde Pomakların etnik kökeni hakkında süregelen tartışmalara ve olası asimilasyon şekillerine değinilmiştir. Ulus ve ulusalcılık üzerinde, Gellner tipolojileri ile analiz edilen Pomak meselesi tüm boyutlarda (din, dil, kültür, gelenek, sosyal yapı) ele alınmış ve bu meseleye değişik bir açıdan yaklaşılmıştır. Keammer?ın sosyokültürel sisteminde yer alan geleneklerin ve folklorun incelenmesinin ardından, Pomak meselesinde günümüzde ve gelecekte şekillenmesi beklenen gelişmelere değinilmiştir. Birinci bölüm Avrupa Konseyi azınlıklar hakları, küreselleşme ve internetin ardından güçlü ulus ? devletlerin bu azınlığın üzerindeki etkisi ile tamamlanmaktadır. Tezin ikinci bölümünde, Pomak pesnasının ayrıntılı analizleri yer almaktadır. Gerek alan çalışmalarından kaydedilen gerekse de Kaufmann?ın derlemiş olduğu pesnalar, ses, armoni, süslemeler, melodi, form, ritm, tını ve türleri doğrultusunda Riemann, Forte, Lerdahl metodları kullanılarak analiz edilmiştir. Bu analizlerden Pomakların etnik kökeni hakkında ayrıntıları ortaya çıkaracak ipuçları aranmıştır. Tezin üçüncü bölümü Silüetler olarak adlandırılan eserimin üzerine kurulmuştur. Bu yapıt 3 Nisan 2013 tarihinde şef Ivan Aaron Karst yönetiminde MIAM Modern Müzik Topluluğu tarafından Borusan Müzik Evinde seslendirilmiştir. Silüetler, Pomak pesnasında kullanılan pentatonik modal yapıdan yola çıkarak bestelenmiştir. Pomakların kullandığı tanbura yerine müzik aleti olarak mandolin kullanılmıştır. Ayrıca Pomakların genel olarak yaşadıkları doğal mekânlara istinaden eserde, inek çanları kullanılarak istenilen egzotik duyuma ulaşılmaya çalışılmış ? semboller daha belirgin işlenmiştir. Tezin son bölümü olan Sonuç ve Öneriler, tüm tez özetlenmiş ve ileriki araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur. Ekler bölümünde ise, Resmi olmayan Pomak alfabesi ile Silüetler yapıtının partitürü yer almaktadır. Ulus ? inşa sürecinde yazınsal kodlamanın temelini oluşturması için bu alfabe bir öneri özelliğini taşımaktadır.

THE POMAK PERSPECTIVES: DEBATES ON ORIGINS, ETHNIC DISCOURSE AND THE TRADITION OF PESNA SUMMARY This dissertation is a research upon analysis of the pesna as a narrative product of Pomak tradition concerning the on-going debates on Pomaks? ethnic roots that live in Bulgaria and Turkey. Besides many national and international works about Pomaks that were revealed in the arena, this dissertation intends to create an important bridge between this divided people. In order to reach the goal, many villages in Bulgaria and Turkey were visited and many pesna examples were recorded. They are transcribed in a way that the present-day musician can understand. Hereby, these examples are rescued from being oral practices; they are converted into a written tradition in order to protect and proliferate them. The work is held under four parts in which the first one comprises the on-going debates and possible forms of assimilation of the Pomaks? ethnic origins. With all dimensions of the Pomak ?issue? (religion, language, culture, tradition, social construction and etc.) the problem is analysed with Gellner?s typologies on nation and nationalism, which projected different angle of the subject. Traditions and folklore that consist in Keammer?s socio-cultural system and the expectations of today?s developments concerned with Pomak nation that are up to shape the future are the topics that covered the dissertation?s first part. It ends up with European Council minority rights status, globalization, the Internet and the effect of the powerful nation-states besides the Pomak politics and the Theory of Consciousness. The second part of the dissertation continues with detailed analysis of the pesna. Both the fieldwork researches and the pesna examples gathered by Kaufmann are analysed in terms of pitch, harmony, ornamentation, form, rhythm, timbre and their types using the methods of Riemann, Forte and Lerdahl. In these examples, the aim was to find a clue that will reveal a detail even though it is very tiny one that tells something about their ethnic origin. The third part of the dissertation is based on a composition of mine entitled as Silhouettes that was performed by MIAM Modern Music Ensemble at Borusan Müzik Evi on the 3rd of April 2013 conducted by Ivan Aaron Karst. The Silhouettes is inspired from all this entire fieldwork done between 2011 and 2012. Pomaks? pesna that is based primary on pentatonic modal construction is the starting point. Instead of tanbura (an instrument used by Pomaks to accompany the pesna) there is mandolin that is employed in compositional process. If we assume that Pomaks are generally shepherds, in order to reach the exotic sensation of their environment, cowbells were used respectively carrying symbolic meanings. The final part is the Conclusion and Recommendation where I summarize the entire dissertation offering new topics for further research. As for the appendix section, there is the table of the unofficial Pomak alphabet and the full score of the composition. The alphabet is proposed for a basis of literal codification inside the nation ? building process.