Otomatik Demontaja Uygun Konstrüksiyon

Abstract

Günümüzde, endüstriyel atıkların ve mevcut tüketimin çevreye olan zararlı etkilerini azaltmak ve doğal kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlamak önemi giderek artan konulardır. Bir mamulün yaşam döngüsü incelendiğinde, mamulün geri kazanımı yani, malzeme geri dönüşümü ve parçaların tekrar kullanımı için demontajın anahtar bir rol üstlendiği görülecektir. Bir mamulün demontajı çoğu zaman montajından farklı prosesler içermekte, demontaja özel esnek tesisler ve esnek demontaj takımları gerektirmektedir. Mamullerin imalatında olduğu gibi, demontajında da manuel ve otomatik adımların birlikte yapılabildiği karma imalat sistemleri (Hibrid Sistem) kullanmak daha uygundur. Bir mamulü geri kazanım amaçlı demonte etmek için, belli bir demontaj planlama sistematiğinin takip edilmesi gerekmektedir. Bu sistematik yardımıyla, parça sınıflandırması, demonte edilecek parçaların belirlenmesi, demontaj proseslerine karar verilmesi, demontaj adım sırasının optimizasyonu, demontaj bilgilerinin derlenerek tablo ve grafikler halinde sunulması sağlanmaktadır. Bu tez kapsamında çamaşır makinaları için Berlin Teknik Üniversitesi’nde kurulu pilot demontaj tesisinde otomatik demontaj gerçekleştirilmiştir. Mevcut mamullerin konstrüksiyonu, geri kazanma maksatlı demontaj düşünülmeden gerçekleştirildiğinden demontaj uygulamalarında güçlüklere neden olmaktadır. Bu nedenle demontaj denemelerinin ardından edinilen tecrübeler ve tespit edilen şekillendirme yönergeleri doğrultusunda çamaşır makinalarının bazı parçaları için demontaja ve geri kazanıma daha uygun yeniden şekillendirme gerçekleştirilmiştir.

Recently, sustainable manufacturing and responsible use of resources are two basic issues which are getting important day by day in terms of recovery. Within the product lifecycle, disassembly has a key role since it enables to recycle or reuse a part. Disassembly processes are generally different from assembly processes and need a flexible disassembly system and flexible disassembly tools. Like manufacturing lines, disassembly lines also should contain stations which will be used for manual and automated processes (Hybrid System). In order to disassemble a product, disassembly planning steps should be defined. These steps are part classification, determining the parts which will be disassemled, deciding disassembly processes, optimizing disassembly sequence and preparing some tables and graphs about disassembly. Within this work, a pilot disassembly cell at Technical University Berlin was used to realize an automated disassemly for washing machines. Existing products are designed according to easy, economic and robust assembly. Product variations, undefined product conditions and the lack of Design for Disassembly (DfD) cause difficulties for disassembly processes. With the help of the experience during disassembly application, a design guidelines has been prepared and some parts of the washingmachines were redesigned according to these guidelines to increase suitability for disassembly and recovery.