20. Yüzyıl Türkiye’sinde Cami Tasarımı Ve Geleneksel Cami

Abstract

Bu çalışmada, 1950 yılından günümüze İslam ülkelerinde ağırlıklı olarak da Türkiye’de cami tasarımı ve eğlimleri üzerinde durulmuştur. Türkiye’den ve İslam ülkelerinden örnekler verilerek konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır.İncelenen örneklerde Türkiye’de Klasik Osmanlı Dönemi camilerine öykünen yapılarının sayılarının çoğunlukta olduğu buna karşın diğer İslam ülkelerinde cami tasarımında farklı eğilimlerin olduğu görülmüştür. Türkiye’de, Klasik Osmanlı Camilerine öykünerek tasarlanan bu camileri inceleyebilmek için öncelikle geleneksel camiyi oluşturan bölümler incelenerek çıkış orijinleri araştırılmıştır. Daha sonra İslam ülkelerinde yapılan camilerden örnekler verilerek vernaküler, tarihçi, eklektisist ve modern eğilimler başlıkları altında incelenmiştir. Türkiye’de son yıllarda cami mimarisinde görülen eğilimleri irdelenmiş, geleneksel yaklaşım başlığı altında Şişli Cami, Kocatepe Cami, Tatbikat Cami ve Bahçelievler Cami ; modern yaklaşım başlığı altında da TBMM Cami, Etimesut Cami, Kınalıada Cami, Batıkent Cami ve TEK Cami örnek olarak verilmiştir.

This study describes styles and trends in recent mosque design in the Islamic world and especially in Turkey since 1950. Given examples about spesific mousque buildings in the İslamic world and Turkey. While in Turkey there are a lot of mousqes desing that looks like Clasical Ottaman period’s mosques, in İslamic countries there are different trends about mosque’s design. So the study of a traditional mosque helps to understand why architects prefer to design.In the thesis, the origin of various part of traditional mosque are described. Then recent trends in mosque building in the Islamic world and Turkey in particular are described: vernacular, historicst, eclecticism, modern trend. Examples of these trends in mosque design from different İslamic world are given. Finally, are given ilustrate: first group contains historical mosques: Şişli Mosque, Kocatepe Mosque, Tatbikat Mosque and Bahçelievler Mosque; The second examples are TBMM Mosque, Batıkent Mosque, Etimesut Mosque, Kınalıada Mosque, TEK Mosque.