Mimarlık Bilgisi Üzerine Bir Araştırma Denemesi

Abstract

Tez, en yalın ifadesiyle iki soru üzerinden inşa edilmiştir : 1)Bilgi nedir? 2)Mimarlık bilgisi nedir? Tez ile amaçlanan, “yapılan iş”in ne olduğu üzerine bir içdüşünmedir. Tez süreci boyunca sahip olunan “mimarlık kavrayışı”nı ifade etmenin yolları aranmıştır. Herhangi bir şeyde olduğu gibi, mimarlık söz konusu olduğunda da, “mimarlığın nasıl kavrandığı” büyük ölçüde sahip olunan bilgilerle nasıl bir ilişki kurulduğuna bağlı olarak belirlenmektedir. Bu anlamda “bilgi” kavramının anahtar kavram olduğu düşünülmektedir. “Bilgi” ve “mimarlık bilgisi” kavramları üzerine bir araştırma olarak nitelendirilebilecek tez bağlamında, söz konusu kavramların çağrıştırdıkları ve farklı kavramlarla girdikleri ilişkiler, ve bilgi ile kurulan ilişki biçimleri –elden geldiğince- açılmaya çalışılmıştır. Tez, iki ana bölümden oluşmaktadır. “’Bilgi’ Kavramı Üzerine…” başlığını taşıyan ilk bölümde, bilgi”nin ne olduğu, bilgi elde etme sürecinde kullanılan “yöntem”ler, bilginin nitelikleri, bilgi kavramının doğruluk, inanç, ideoloji… gibi kavramlarla olan ilişkisi gibi soru(n)lara, felsefe ve bilim alanlarınca nasıl yaklaşıldığı üzerinde durulmuş ve özellikle bilimsel düşünce tarihi üzerinden yapılan okumalarla, söz konusu kavram üzerinden yapılabilecek olası açılımlarının neler olabileceği araştırılmıştır. “Mimarlık Bilgisi Üzerine…” ana başlığını taşıyan ikinci bölümde ise, ilk bölümde yapılan okumaların rehberliğinde “mimarlık bilgisi” üzerinde durulmuş ve kavramın sahip olduğu niteliklerin kavranması ve sahip olduğumuz bilgilerle nasıl bir ilişki kurulduğuna bağlı olarak değişen mimarlık kavrayışlarının deşifre edilmesi amaçlanmıştır. Bu anlamda, “mimarlık” kavramı, “mimarlığın doğası”, “mimarlık”ın yaygın davranış kalıpları, mimarlığın doğası gereği içerisinde barındırdığı “kuram” ve “eylem” alanları, “kuram ve eylem kavramları bağlamında mimarlık bilgisi” ve mimarlık eğitimi gibi bağlamlarda mimarlık bilgisi ele alınmış ve daha çok “mimarlık bilgisinin ne olmadığı” üzerinde durularak, “mimarlık bilgisinin ne olduğuna” ve onunla nasıl ilişkiler kurulduğuna dair bir kavrayış geliştirilmeye çalışılmıştır.

The thesis is fundamentally structured upon two questions : 1)What is knowledge? 2) What is “architectural knowledge”? Here the purpose is not to arrive at definitions for the sake of consensus. In spite of the moves made all around us to limit our understanding to our boundaries, it is thought that modern knowledge has become far too complex for such an ambition as consensus. It is all tried to frame the possibilities for the subject, that is, as an architect, for a comprehension of "architectural knowledge" related with the concept of “knowledge”. This approach can be identified as a will to know “what the business is”, where it starts or where it ends. In this sense, the thesis has two main parts. First part is about the concept of “knowledge”. The questions like “what is knowledge?”, “what are the sources of knowledge?”, “how we gain knowledge?”, “what kind of a relationship are there between knowledge and the concepts like truth, belief or ideology?” or “what are the qualities of knowledge?” are studied mainly with the help of philosophical and scientific debates. And the second part is about “architectural knowledge”. With the guidance of the readings of the first part, it is tried to form an understanding about the qualities of architectural knowledge related with the concept of “architecture”, the common behaviours of “architects”, the concepts like “theory” and “practise”, and architectural education. With the emphasize on the question of “what is not architectural knowledge?”, it is aimed to form a comprehension about what it is.