Türkiye Kömür İthalatı Deniz Taşımacılığı Arz-talep Analizi

thumbnail.default.alt
Tarih
Yazarlar
Duru, Okan
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Institute of Science and Technology
Özet
Kömür dünya genelinde en önemli hammaddeler içerisinde ham petrol ve demir cevheri ile birlikte ilk sıralarda yer almaktadır. Diğer birçok hammaddelerden farklı olarak değişik endüstrilerde, değişik amaçlarla kullanılabilmektedir. Bunların başında termik santraller, demir-çelik endüstrisi ve çimento endüstrisi gelmektedir. Ülkemizde de kömür talebinin yoğunlukla bu sektörlerin etkisinde gerçekleşmektedir. Ülkemizin mevcut kömür rezervlerinin oldukça yetersiz olması ve adı geçen endüstriyel prosesler için uygun tipte olmaması gibi sebeblerle ithalatı kanıçınılmazdır. A.B.D, Çin, Hindistan, Güney Afrika, Rusya gibi birçok kömür ihracatçısı ülkeden yapılan ithalat taşımaları ile kömür açığımız kapatılabilmektedir. Bu taşımaların neredeyse tamamının denizyolu ile yapılıyor olması, çalışmamızın çıkış noktalarından biridir. Kayıt altına giren veriler ışığında(2004-2005) kömür ithalatı taşımalarımızın büyük bir kısmının yabancı armatörlere ait, yabancı bayraklı gemilerle yapıldığını görebilmekteyiz. Dolayısıyla yurtiçi döviz rezervlerimizin önemli bir kısmı kömür ithalatı taşıma maliyetleri çerçevesinde yurt dışına çıkmaktadır. Türk bayraklı deniz ticaret filomuzun bu taşımalar açısından yeterliliği konusu araştırmamızın temel problemidir. Yaptığımız çalışmalarda daha önce Martin Stopford tarafından çerçevesi çizilen arz-talep tanımı ve ölçüm yöntemleri temel alınmaktadır(Bkz. Bölüm 9). Ancak çalışmamız karşılaştırmalı analizi deniz ticaret hacmi(DTH, ton-mil) cinsinden yapmak yerine, kiralanan(kullanılan) filo ile aktif kuru yük deniz ticaret filomuzu karşılaştırmayı uygun bulmuştur. DTH bazlı bir karşılaştırma için önceki senelere ait kömür ithalat taşımaları için taşıma hacmi hesabı yapılabilmekte, ancak türk bayraklı filonun aynı dönemde yıl içi DTH kapasitesinin hesaplanması sağlayacak fikstür verilerine ulaşmak mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla araştırma kömür ithalatımız için zaman esaslı kiralama ile yıl içinde yerli filo tahsisini sağlayacak kapasiteyi referans almakta ve karşılaştırmalı analizlerini filo büyüklüklerine göre yapmaktadır. Diğer yandan mevcut veri tabanının geçmişe dönük genişliğinin olmaması ve sadece 2004-2005 dönemi rakamlarına ulaşabiliyor olmamız, çalışmamızın ileriye dönük yaklaşık filo tahminlerinin güvenirliliğini tartışmaya açmaktadır. Ancak araştırmamızın gerçeğe yakın bir değerlendirmeyi işaret ettiği ve filo stratejileri açısından önemli bazı sonuçlar ortaya koyduğu kanısındayız. Türkiye kömür ithalatı deniz taşımacılığını hedef alan araştırma, bazı önemli sonuçları elde etmeyi başarmıştır. Türkiye deniz ticaret filosunun ileriye dönük gelişimi dikkate alındığında özellikle 50.000 DWT üzerindeki büyük tonajlarda kapasite yetersizliği tespit edilmektedir. Kömür ithalatı taşımacılığımızın düşük tonajlı parsiyellerden, büyük tonajlı parsiyellere doğru yöneldiğini yaptığımız çalışmalarda görmekteyiz. Bu bahisle, filomuzun ihtiyaç duyulan büyük tonajlı kuru yük gemilerine ihtiyacı artmaktadır. Ayrıca yapılan analizler, kısa vadede ortaya çıkan bu filo açığının kapatılamadığını işaret etmektedir. Özellikle Capesize ve Panamax tonajlarında(50.000 DWT ve üzeri tonaj) filo ihtiyacının arttığı hesaplanmaktadır.
Coal is the most important raw material with crude oil and iron ore in all over the world. It is used in various industries and for various purposes which different from other many raw material. Main users are power plants, steel industry and cement industries. Coal demand is realized strongly with the same industries in our country too. Coal import is unavoidable due to lack of coal reserves and lack of appropriate coal sources for the expressed industries. Coal demand deficit shall be covered by import shippings from coal exporter countries like U.S., People’s Republic of China, India, South Africa, Russia etc. One of the reason of this research is the being of that carriage is proved with maritime transportation. Turkish coal import shipping is supplied by foreign shipowners and foreign flag fleet due to recorded data(2004-2005). Therefore important part of currency reserves are leaving from country as cost of coal import shipping. The main objective of this research is the determine whether turkish merchant fleet cover coal import shipping demand. Supply-demand description and measurement method of Martin Stopford is used for this research as basic method(See Chapter 9). However this research performed compared analysis between chartered fleet and current active fleet instead of Seaborne Trade Volume(ton-mile). Seaborne trade volume of coal import can be measured for preceding years, but fixtures of turkish merchant fleet can not be reachable for seaborne trade capacity measurement in the period. So the research has been performed due to time chartered turkish fleet that used in accounted year and compared analysis of shipping is based on fleet data. On the other hand the reason of there is no wide data and 2004-2005 data is just reachable, brings the discussion of fleet forecast reliability. However the research points out an evaluation of close actual results and fleet strategies. The research that objected turkish coal import shipping, achieved to point out some important results. Lack of capacity is particularly determined on the tonnages of 50.000 DWT and above due to fleet forecast of Turkey. Also research exposes shifting of coal import parcels from smaller sizes to bigger sizes. In this respect, necessity of bigger size bulkers on Turkish merchant fleet is increasing continuously. Analysis points out that fleet deficit shall not be covered in the short run. Fleet deficit is increasing on Capesize and Panamax tonnages(50.000 DWT and above).
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006
Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2006
Anahtar kelimeler
Deniz taşımacılığı, denizcilik sektörü, deniz ekonomisi, arz talep analizi, maritime, maritime sector, marine economy, supply demand analysis
Alıntı